مؤلفه‌‌های حکمرانی در اندیشه امام‌‌خمینی (ره)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشگاه علامه طباطبایی (ره)

2 دانشیار مدیریت دولتی دانشگاه پیام نور

چکیده

حکومت اسلامی مفهومی است که از ابتدای ظهور اسلام در میان مسلمانان مطرح بوده، که به مجرد هجرت پیامبر اسلام(صلوات‌اله علیه و آله) از مکه به مدینه، سازواره‌‌ها و ساختارهای آن به‌واسطه ایشان و مبتنی بر تعالیم الهی مندرج در پیام وحی تکوین یافت تا به واسطه قدرت سیاسی، روح اسلام در کالبد جامعه دمیده شود. لذا بعد از انقلاب اسلامی نیز یکی از مباحثی که مورد توجه اندیشمندان و پژوهشگران انقلاب اسلامی قرار گرفته است، بحث رهبری امام‌‌خمینی(ره)، و الگوی حکومت‌داری ایشان است. بسیاری از پژوهشگران به دلیل وجود مشکلات مبنایی و معرفتی نسبت به مبانی این حرکت و فهم ناقص از آن، با ادعای مبهم بودن و آرمانی بودن طرح حکومت اسلامی که به‌عنوان غایت انقلاب اسلامی مطرح می‌‌شود، آن را یک حرکت تقلیدی یا پوپولیستی نامیده‌‌اند. در فهم هر یک از الگوهای اداره جامعه و حکومتداری، تکیه‌‌گاه‌‌های اصلی آن نظریه، بیان‌کننده مبانی آن نظریه است. از این‌رو سعی شده در این مقاله مؤلفه‌‌های اصلی مدنظر امام‌‌خمینی (ره) در باب حکومتداری تبیین شود، که این مؤلفه‌‌ها میتواند پژوهشگران را برای رسیدن به الگوی حکومتداری از نگاه بنیان‌‌گذار انقلاب اسلامی ایران، کمک نماید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Components of governance in the Imam Khomeini's thoughts

نویسندگان [English]

  • Alireza Alikhanzadeh 1
  • Reza najari 2
1 PhD student of Allameh Tabatabai University
2 Associate Professor of Public Administration Payame Noor University
چکیده [English]

Islamic government is a concept that was in common use among Muslims since the rise of Islam. By the time prophet Muhammad pbuh has immigrated from Makkah to Medinah, infrastructures of Islamic governing formed to spread Islam throughout the society by political power, base on divine teachings that was included in revelation. Thereby, Imam Khomeini leadership and his governance model is One of the topics that has been considered by Islamic revolution scholars and researchers after Islamic revolution. Many scholars call it an imitation or populist movement because of the lack of knowledge about the foundations of this movement and the incomplete understanding of it, with the claim that the plan of the Islamic government, which is considered as the goal of the Islamic revolution, is ambiguous and idealized. In understanding each of the models of the Public Administration and Governance, the main elements of that theory are the basis for that theory. Hence, it has been tried to explain in this article the main components of Imam Khomeini's view on governance, which can help researchers to achieve the governance model from the perspective of the founder of the Islamic Revolution of Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Governance
  • Imam Khomeini's Thought
  • Islamic State
  • Principles Governing
  • State

مراجع

امام خمینی، روح‌‌الله (1368). وصیت‌‌نامه. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌‌خمینی (ره).
موسوی، سیدصدرالدین؛ دوردی، مسعود (1391). نقش و جایگاه مردم در حکومت اسلامی در اندیشه سیاسی امام‌‌خمینی و شهیدصدر (مقایسه مبانی نظری و مؤلفه‌‌های ذهنی و عینی مردم سالاری). رهیافت انقلاب اسلامی. ش 20: 21–38.
بالوی، مهدی؛ بیات، مهناز (1393). اندیشه حکمرانی و مبنای مشروعیت سیاسی دولت از منظر آیت‌‌الله العظمی امام‌‌خمینی(ره). پژوهشهای فقهی. دوره 10. ش 3.
ابوطالبی، مهدی (1387). اهداف و اصول حاکم بر حکومت اسلامی از دیدگاه حاج آقا نورالله اصفهانی و امام‌‌خمینی قدس سره. معرفت. س هفدهم. ش 124.
بوذری‌‌نژاد، یحیی؛ زرع‌‌پیما، شاهین؛ طاهری، حسین (1394). بررسی تطبیقی ویژگیهای حکومت اسلامی از دیدگاه امام‌‌خمینی (ره) و سیدقطب. نظریه‌‌هایاجتماعیمتفکرانمسلمان. س پنج. ش یک.
علی‌‌زاده، محمدحسین؛ خاتمی، مسعود (1394). بررسی دیدگاه‌های امام‌‌خمینی (ره) در دو کتاب کشف‌‌الاسرار و تحریر الوسیله با تکیه بر نظریه ولایت فقیه و تئوری حکومت اسلامی. رهیافت تاریخی. ش 11.
صدرا، علیرضا؛ کرم‌‌زادی، مسلم (1388). بررسی کارامدی حکومت از دیدگاه امام‌‌خمینی. قدس سره. حکومت اسلامی. ش 53.
یزدانی‌‌مقدم، احمدرضا (1387). بررسی مقایسه‌‌ای حکومت و مصلحت در اندیشه امام‌‌خمینی و علامه‌‌طباطبایی. مطالعات انقلاب اسلامی. ش 1.
عیوضی، محمدرحیم؛ مرزبان، نازنین (1395). بررسی مؤلفه‌‌های حکمرانی خوب از دیدگاه امام‌‌خمینی (ره). مطالعاتسیاسیجهان اسلام. ش 1.
شاکری زواردهی، روح‌‌الله؛ مختاری، زینب (1394). تحلیل و بررسی نظریه وجوب تحصیل حکومت در دوران غیبت در اندیشه امام‌‌خمینی(ره) پژوهشهای انقلاب اسلامی. س چهارم. ش 15.
شکوری، ابوالفضل؛ صالحی، جواد (1382). جایگاه گفتمان جمهوریت در اندیشه سیاسی امام‌‌خمینی و تأویلهای مترتب آن. علومانسانیدانشگاهالزهرا (س). ش 46 و 47.
محفوظی، محمدصادق (1378). حکومت در اندیشه امام‌‌خمینی (ره). کیهانفرهنگی. ش 1.
عبدلی، خدابخش (1392). رابطه آزادی و انتقاد سیاسی در حکومت اسلامی با تأکید بر اندیشه امام‌‌خمینی (ره) و مقام معظم رهبری. فرهنگپژوهش. ش 1.
جمشیدی، محمدحسین؛ صفری، مریم (1394). رسالت و کارکرد اعتلابخشی حکومت از دیدگاه امام‌‌خمینی (ره). رهیافت انقلاب اسلامی. ش 32.
جاویدی، رقیه؛ بهروزی‌‌لک، غلام‌‌رضا (1395). شاخصهای نظام سیاسی مطلوب از دیدگاه امام‌‌خمینی (ره) و آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. سیاستمتعالیه. ش 1.
میدری، احمد (1383). تغییر در سیاستهای بانک جهانی و پیدایش نظریه حکمرانی خوب. فصلنامه مفید. ش 42.
یعقوبی، نورمحمد (1389). مدیریت دولتی سیر اندیشه‌‌های نوین. تهران: انتشارات سمت.
خمینی، روح‌‌الله (1373). حکومت اسلامی یا ولایت فقیه. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌‌ خمینی (ره).
پورفرد، مسعود (1384). مردم سالاری دینی. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
امام‌‌ خمینی، روح‌‌اله (1381). ولایت فقیه. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌‌خمینی (ره).
امام‌‌ خمینی، روح‌‌اله (1379). تحریرالوسیله، 2 جلدی. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌‌خمینی(ره).
امام‌‌ خمینی، روح‌‌اله (1390). صحیفه امام، 22 جلدی. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
امام‌‌ خمینی، روح‌‌اله (1369). شئون و اختیارات ولی فقیه. تهران: سازمان انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
قاضی‌‌زاده، کاظم (1377). اندیشه‌‌های فقهی ـ سیاسی امام‌‌خمینی. تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری.
رضوانی، محسن (1381). کارامدی دولت در اندیشه سیاسی امام‌‌خمینی (ره). مجله علوم سیاسی. س پنجم. ش 19.
امام خمینی، روح‌‌الله (1379). البیع. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌‌خمینی (ره).
امام خمینی، روح‌‌الله (1378). کشف‌‌الاسرار. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌‌خمینی (ره).
طاهری‌‌عطار، غزاله (1389). الگوی ملت‌سازی در پرتوی حکمرانی خوب. پایان‌‌نامه دوره دکتری، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی (ره).
قاندی، محمدرضا؛ گلشنی، علیرضا (1395). روش تحلیل محتوا از کمّی تا کیفی‌گرایی. روشها و الگوهای روانشناختی. س هفتم. ش 23.
ملبوس‌‌باف، رامین؛ عزیزی، فریدون (1389). مرور سیستماتیک (Systematic Review). چیست و چگونه نگاشته می‌‌شود؟. پژوهش در پزشکی. دوره 34. ش 3.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 24 تیر 1397
  • تاریخ پذیرش: 02 بهمن 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار