راهبردهای سیاسی، نظامی، اقتصادی و فرهنگی ایران با کشورهای حوزۀ خلیج‌ فارس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: دانشجوی دکتری، دانشگاه جامع امام حسین(ع)، تهران، ایران

2 استاد دانشگاه جامع امام حسین(ع)، تهران، ایران

چکیده

رویکردهای همسایگی در طول تاریخ حیات کشورها، دستخوش تغییرات و تحولات مختلفی شده است که ناشی از عوامل داخلی و خارجی است. اعمال قدرت کشورهای خارجی، شرایط ژئوپلیتیکی، سیاسی، اقتصادی، نظامی و نیز تفاوت‌های فرهنگی، قومی و مذهبی، در طول تاریخ باعث بروز چالش‌ها، همگرایی‌ها و واگرایی‌های کشورهای همسایه نسبت به هم شده است. ایران نیز یکی از کشورهای تأثیرگذار منطقه است که در طول ادوار گذشته، دارای نوسانات هم‌جواری با همسایگان خود بوده است که پس از انقلاب اسلامی، این نوسانات به دلیل سیاست‌های کشورهای غربی و خاصه آمریکایی‌ها و نیز سوءبرداشت‌های کشورهای منطقه و به ویژه کشورهای حوزه‌ خلیج‌ فارس بیشتر شده است. در شرایط جدید و با رویکرد همسایه‌گرایی دولت سیزدهم، به نظر می‌رسد که رویکردی نوین به همسایگان در حال شکل‌گیری است که این رویکرد نیازمند تدوین و اجرای راهبردهایی در ابعاد سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و نظامی است که با استفاده از آن‌ها بتوان به ترمیم چالش‌ها و سوءبرداشت‌های گذشته پرداخت. در این مقاله ضمن معرفی مختصر کشورهای حوزه‌ خلیج‌ فارس، به ارائه‌ راهبردهایی برای پی‌ریزی رویکرد نوین در رابطه با همسایگان پرداخته می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Political, Military, Economic and Cultural Strategies of Iran toward the Countries of the Persian Gulf Area

نویسندگان [English]

  • Mohammad Khajeh 1
  • Seyyed Yahya SafaviHamami 2
1 Corresponding Author, Ph.D. Candidate, Imam Hussein University, Tehran, Iran
2 Full Professor, Imam Hussein University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Neighborhood approaches have undergone various changes and developments throughout the life history of countries, which are due to internal and external factors. The exercise of foreign power, geopolitical, political, economic, military conditions, as well as cultural, ethnic and religious differences, have historically caused challenges, convergences and aggressions of neighboring countries. Iran is also one of the influential countries in the region, which has had fluctuations in proximity to its neighbors during the past periods. And approaches of J.A. Iran originated. In the new situation and with the neighborhood approach of the thirteenth government, it seems that a new approach to the neighbors is being formed, which requires the formulation and implementation of strategies in political, economic, cultural and military dimensions that can be used to repair challenges and Past misunderstandings. In this article, while briefly introducing the countries of the Persian Gulf, strategies for presenting a new approach in relation to neighbors are presented.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Strategy
  • Political
  • military
  • economic
  • and cultural strategies
  • Iran
  • Persian gulf
  • Countries in Persian Gulf Area

Smiley face

ابرار معاصر، سیاست همسایگی ج.ا. ایران؛ بایسته‌ها و الزامات، قابل پی‌گیری در: https://www.ilna.news/
اقتدارى، احمد، خلیج‌ فارس، چاپ دوم، 1356.
امیراحمدی، هوشنگ(1384)، سیاست خارجی منطقه‌ای ایران (بخش اول )، ترجمه علیرضا طیب، اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی، سال هفتم، شماره 12-11مرداد و شهریور.
ام. کالینز، جان، راهبرد نظامی: اصول، شیوه‌ها و ابعاد تاریخی، ترجمۀ عبدالمجید حیدری، دانشگاه امام حسین(ع)(مرکز مطالعات دفاعی و امنیتی)، 1389
ذوالفقاری، مهدی (1384)، پیامدهای حضور آمریکا در منطقه، روزنامه رسالت، (26 اسفند 1384).
ذوالفقاری , مهدی (1386) ژئوپلتیک خلیج فارس ایران و آمریکا ( تهدیدها و فرصت های فرارروی جمهوری اسلامی , ره آورد سیاسی شماره 15
رنجبر، مقصود(1378)، ملاحظات امنیتی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، پژوهشکده مطالعات راهبری، ‏‏ چاپ اول. ‏
سریع‌القلم ، محمود(1374)، شناخت خلیج فارس در قالب مبانی نظری ، اطلاعات سیاسی - اقتصادی، سال دهم، شماره اول و دوم.
سیمبر، رضا(1385)، دیپلماسی ایران و تحولات تازه منطقه خلیج فارس، اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی، شماره 211-212.
شهلائی، بهنام، ماهنامۀ تدبیر، سال هفدهم، 1385، ش 175.
عبدالله خانی، علی(1383)، کتاب امنیت بین الملل1 : فرصت ها، تهدیدات و چالش های فراروی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، تهران: مؤسسه فرهنگی و مطالعات و تحقیقات بین‌الملل ابرار ‏معاصر تهران، چاپ اول.
عبدالله خانی، علی(1384)، کتاب امنیت بین الملل(3): فرصت ها، تهدیدات و چالش های فراروی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، تهران: مؤسسه فرهنگی و مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر تهران، چاپ اول.
کتاب آمریکا (2)(ویژه سیاست‌های امنیتی ایالات متحده در عراق) (1382)،گردآورنده شورای غیردولتی روابط خارجی مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر تهران؛ نظارت و تدوین علی عبدالله خانی، تهران: انتشارات ابرار معاصر تهران، چاپ اول .
گلی ‌زواره، سرزمین اسلام، ۱۳۸۰شمسی.
مجتهدزاده، پیروز(1379)، ایده های ژئوپولوتیک و واقعیت های ایرانی مطالعه روابط جغرافیا و سیاست در جهان دگرگون شونده، تهران: نشرنی، چاپ اول.
ویکی پدیا، خلیج‌ فارس، ‏۱۴ سپتامبر ۲۰۱۱.
Brzeinski Zbigniew and Brent Scowcarft and Richard Morph،(1909)، Differantiad ontaimant، Foreign Affairs. (may/june 1909).
Jane,s Sentinel, November 1999 – April 2000, P. 34-38.
https://fa.wikishia.net/index.php?title1
https://fa.wikishia.net/view
https://lahzeakhar.com/tour
http://omantrade.ir /
https://www.tabnak.ir/fa/news/867528/
https://lahzeakhar.com/Tourist-attractions-full-information/25163-%
https://go2tr.co/
http://www.pmo.ir; 7/2/1387