شناسایی مولفه‌ها و شاخص‌های جنگ شناختی موثر بر رفتار اجتماعی و نظامی کارکنان در مدیریت صحنه نبرد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مربی، دانشکده فرماندهی و ستاد، دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا، تهران، ایران.

2 مربی، گروه پشتیبانی، مرکز آموزش پشتیبانی، تهران، ایران.

3 استادیار، گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا، تهران، ایران.

چکیده

جنگ شناختی با تأثیرگذاری بر ادراک و رفتار نیروها، به یکی از چالش‌های اصلی در مدیریت صحنه نبرد تبدیل‌شده و ضرورت درک ابعاد آن را بیش‌ازپیش آشکار کرده است. این پژوهش باهدف ارائه رویکردی جامع برای شناسایی مؤلفه‌ها و شاخص‌های جنگ شناختی که بر رفتار اجتماعی و نظامی کارکنان اثر می‌گذارند، به دنبال تدوین راهبردهایی برای تقویت توانمندی‌ها و کاهش آسیب‌پذیری در برابر این تهدیدات است. سؤالم اصلی تحقیق این است که مؤلفه‌ها و شاخص‌های جنگ شناختی در مدیریت صحنه نبرد که بر رفتار اجتماعی و نظامی کارکنان تأثیر دارند کدامند؟ این مطالعه به‌صورت کیفی و با روش تحلیل محتوای اسنادی انجام شد و داده‌ها از منابع معتبر علمی استخراج و با تحلیل اسنادی و مقایسه‌ای بررسی شدند. یافته‌ها نشان داد که جنگ شناختی از طریق مؤلفه‌هایی مانند ادراک و شناخت (شاخص‌هایی نظیر توانایی تحلیل اطلاعات و سواد رسانه‌ای)، عواطف و احساسات (روحیه و انگیزه)، ساختار اجتماعی (انسجام گروهی) و محیط اطلاعاتی (مدیریت فضای سایبری) بر رفتار اجتماعی و نظامی نیروها اثر می‌گذارد و موفقیت عملیات را تحت تأثیر قرار می‌دهد. نتیجه‌گیری پژوهش بر این است که تقویت ادراک، افزایش روحیه و انسجام نیروها و مدیریت صحیح اطلاعات از طریق آموزش مهارت‌های شناختی و ایجاد زیرساخت‌های مقاوم سایبری، راهبردهای کلیدی برای مقابله با جنگ شناختی هستند و این رویکرد چندبعدی می‌تواند عملکرد و تصمیم‌گیری نیروها را درصحنه نبرد بهبود بخشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Identification of the components and indicators of cognitive warfare affecting the social and military behavior of personnel in battlefield management

نویسندگان [English]

  • Sajad Alimohammadi 1
  • Ali Abyar 2
  • Asghar Asgharzadeh 3
1 Instructor, Command and Staff College, AJA Command and Staff University, Tehran, Iran.
2 Instructor, Support Group, Support Training Center, Tehran, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Social Sciences, Faculty of Social Sciences, AJA Command and Staff University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Cognitive warfare, by influencing the perception and behavior of forces, has emerged as a primary challenge in battlefield management, underscoring the critical need to comprehend its multifaceted dimensions. This study aims to provide a comprehensive approach to identifying the components and indicators of cognitive warfare that impact the social and military behavior of personnel, with the ultimate objective of formulating strategies to enhance capabilities and reduce vulnerabilities against such threats. The central research question addressed is: What are the components and indicators of cognitive warfare in battlefield management that affect the social and military behavior of personnel? This research was conducted qualitatively using documentary content analysis, with data extracted from credible scientific sources and analyzed through documentary and comparative methods. The findings reveal that cognitive warfare influences the social and military behavior of forces through components such as perception and cognition (indicators including information analysis capability and media literacy), emotions and feelings (morale and motivation), social structure (group cohesion), and the information environment (cyber space management), thereby affecting the success of operations. The study concludes that strengthening perception, enhancing morale and cohesion among forces, and effectively managing information through cognitive skill training and resilient cyber infrastructure are key strategies for countering cognitive warfare. This multidimensional approach can significantly improve the performance and decision-making of forces on the battlefield.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive Warfare
  • Battlefield
  • Social behavior
  • military behavior
ابراهیمی‌فر، طاهره. (1398). «نقش رسانه در تصویرسازی منفی از مسلمانان و غرب در عرصه ارتباطات سیاسی». مطالعات سیاسی جهان اسلام، 8(1)، 25-49. doi: 10.30479/psiw.2019.9062.2304
باقری، محمد؛ مطهری، احمد و شکیب، علیرضا. (1400). «چگونگی فرماندهی و کنترل صحنه جنگ‌های آینده با تأکید بر دکترین نظامی و تعیین راهبردهای دفاعی مناسب ج.ا.ایران». تهدید پژوهی، 2(2)، 160-206.
بیانات مقام معظم رهبری در مراسم دانش‌آموختگی دانشگاه‌های افسری 11/7/1401.  https://khl.ink/f/51048
ترابی، قاسم و طاهری زاده، محمد ناصر (1400). «انقلاب سایبری و تحول مفهوم جنگ اطلاعاتی در عرصه روابط بین الملل». فصلنامه مطالعات بین‌المللی، 17(4)، 47-65. doi: 10.22034/isj.2021.279939.1432
جاودانی مقدم، مهدی (1390). «از واقعیت تا ابـر واقعیت: نقش رسانه‌های غـربی در بازنمایی بیداری اسلامی در خاورمیانه». فصلنامه علمی رسانه، 22(3-4)، 45-65.
جوانی، محمد (1401). «علوم شناختی در جنگ شناختی». تهران: انتشارات نواندیشان دنیای کتاب.
چیستان، ذبیح الله؛ پوراسد، یعقوب؛ چیستان، حسین و بغدادی، حمیده (1395). «شناخت آسیب‌ها و ارائه راه کارهای جنگ شناختی و ادراکی در فضای سایبری». نخستین کنفرانس ملی تحقیقات بین‌رشته‌ای در مهندسی کامپیوتر، برق، مکانیک و مکاترونیک، قزوین. https://civilica.com/doc/539792.
خلف زاده، رشید؛ خوزین، حسن و شریفی، منوچهر (1400). «راه‌های مقابله بانفوذ فرهنگی دشمن از منظر مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی)». مطالعات دفاع مقدس، 7 (1)،159-181.
خرازی، آذر و احسانی، نرگس (1388). «جریان شناسی جهانی رسانه‌های بزرگ». تهران: معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی.
خوزین، حسن (1400). «میانی جنگ شناختی». تهران: انتشارات آرمان پژوه، چاپ اول.
رضایی، محسن؛ رشید، غلامعلی و پوردستان، احمدرضا (1399). «مؤلفه‌ها و ویژگی‌های فرماندهی و کنترل هوشمند در صحنه نبرد». علوم و فنون نظامی، 16(54)، 149-171. doi: 10.22034/qjmst.2021.243882
سلطانی، فرزاد؛ محمدی منفرد، حسن و جاودانی مقدم، مهدی، (1401). «بررسی کاربرد جنگ شناختی در حوزه‌های عملیاتی سازمان ناتو». فصلنامۀ محیط‌شناسی راهبردی ج.ا.ایران، 6(4)، 154-178.
سیاهپوش، امیر (1399). «بررسی دستاوردهای اقتصادی انقلاب اسلامی ایران». فصلنامه سیاست، 50(3)، 861-881. doi: 10.22059/jpq.2020.39350.1006200
قیامی، سید برات؛ سجادی اصیل، وحید و مصدق، مسعود (1399). «معماری سازمانی جنگ شناختی در ارتش جمهوری اسلامی ایران». دوفصلنامه بازی جنگ، 3(7)، 133-152. doi: 10.22034/ijwg.2021.154317
شاملو رضا، رضازاده مصطفی (1403). «شناسایی و اولویت‌بندی کارکردهای سیاسی فضای مجازی (شبکه‌های اجتماعی) در جنگ شناختی». فصلنامه علمی راهبرد دفاعی، 22(85)، 105-129.
صادقی، علی و هادیان، زهرا (1394). «نقش رسانه در جنگ نرم با نگاهی به جمهوری اسلامی ایران». پویش در آموزش علوم انسانی، 1(1)، 1-11.
صفری شالی، رضا و طوافی، پویا (1397). «بررسی میزان امید به آینده و عوامل مؤثر بر آن در بین شهروندان تهرانی». برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، 9(35)، 117-157. doi: 10.22054/qjsd.2018.9312
عباسی، علی و مرادیان، محسن (1386). «قدرت نرم ج.ا.ا، مجموعه مقالات همایش تهدیدات نرم و هویت نظامی». تهران: انتشارات دانشگاه افسری امام علی (ع).
عراقی، عبدالله؛ بیدگلی، محمد و رجبی‌ده برزوئی، اصغر (1401). «واکاوی اهداف جنگ شناختی دشمن و راهکارهای تاب‌آوری مقابله با آن با تاکید بر آموزه‌های قرآن». فصلنامه علمی مطالعات دفاع مقدس، 8(4)، 143-162.
گیدنز، آنتونی (1389). «جامعه‌شناسی، ترجمه حسن چاوشیان». تهران: نشر نی.
محجوب عشرت آبادی، حسن و شکوری مغانی، سعید (1401). «جنگ شناختی مدرن: از شناخت در رزم تا عرضه جنگ شناختی». فصلنامه علمی مطالعات منابع انسانی، 12(2)، 156-180.
محمدی نجم، حسین (1394). «جنگ شناختی: بعد پنجم جنگ». تهران: موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
Bernal, Alonso et al. (2020). Cognitive Warfare: An Attack on Truth and Thought. Innovation Hub, available in: https://2050.su/wp-content/uploads/bg_forreaders/cognitive-warfare-an-attack-on-truth-and-thought_587.pdf
Claverie, B., & Du Cluzel, F. (2021). Le cognitive warfare et l’avènement du concept de «guerre cognitique». Cognitique Warfare, la guerre cognitique, 1-1.‏
Friedman L. Thomas (2002). Wall of Ideas, https://www.nytimes.com/2002/06/02/opinion/war-of-ideas.html, New York Times, March 3.
Gat, A. (2006). A History of Military Thought: From the Enlightenment to the Cold War. Oxford University Press.
Heller, C. H. (2019). The future navy—near-term applications of artificial intelligence. Naval War College Review, 72(4), 7.‏
Hoffman, F. G. (2007). Conflict in the 21st century: The rise of hybrid wars (p. 51). Arlington: Potomac Institute for Policy Studies.‏
Luca, P. (2022). Military Behavioral Sciences: An Introduction (pp. 1–15). Springer eBooks.
Maguen, S., Metzler, T. J., Litz, B. T., Seal, K. H., Knight, S. J., & Marmar, C. R. (2009). The impact of killing in war on mental health symptoms and related functioning. Journal of Traumatic Stress, 22(5), 435-443. https://doi.org/10.1002/jts.20451
Pastor, A. (2024). Cognitive warfare. HAL Science (online). Retrieved from https://hal.science/hal- 04420986
Peets, K. (2008). Social Cognition and Behavior in Relationship Context. https://www.utupub.fi/handle/10024/39379
Rancière, J. (2017). The Ignorant Schoolmaster: Five Lessons in Intellectual Emancipation. Stanford University Press.
Sandelowski, M. & Barroso, J. (2007). Handbook for Synthesizing Qualitative Research. New York: Springer Publishing Company.
Smith, J. A. (2023). Cognitive warfare strategies: A new age of military psychology. International Journal of Military Science, 10(2), 123-135.