نقش ژئوپلتیک شیعه با گسترش ایدئولوژی انقلاب اسلامی در کیفیت امنیت مرزهای جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مدیریت دفاعی، دانشگاه فرماندهی و ستاد نزاجا

2 دانشجوی دکتری مدیریت ورزشی، دانشگاه صنعتی شاهرود

چکیده

موفقیت اسلام شیعی در ایفای نقش ایدئولوژی انقلاب در ایران، تشیع را به‌عنوان مهم‌ترین کارگزار در سطح ژئوپلیتیک شیعه و جهان اسلام مطرح کرده است. با  قدرت‌گرفتن ایران در منطقه و به­قدرت رسیدن شیعیان در عراق و هم­چنین افزایش محبوبیت «حزب‌الله» لبنان در میان ملتها و قدرت‌نمایی شیعیان در دیگر کشورها از جمله یمن، دیگر نمی‌توان قدرت شیعیان را نادیده گرفت. ایدئولوژی انقلاب اسلامی ایران توانسته پیروان بی‌شماری در جهان پیدا کند. گروه­های آرمانگرای اسلامی با محوریت تشیع رابطه‌ای تنگاتنگ با آن برقرار کرده‌اند. این اقوام و گروه‌ها به­واسطه ایدئولوژی یکسان با انقلاب توانسته‌اند سد محکمی در برابر دشمنان انقلاب ایجاد کنند که به ­سبب آن امنیت مرزهای ایران اسلامی را درپی داشته است. این مقاله با روش توصیفی­ ـ ­تحلیلی در پاسخ به این پرسش است که اساساً نقش ژئوپلتیک شیعه با گسترش ایدئولوژی انقلاب اسلامی در کیفیت امنیت مرزهای جمهوری اسلامی ایران چیست. نتایج تحقیق نشان داد نقش ژئوپلتیک شیعه با گسترش ایدئولوژی انقلاب اسلامی باعث ارتقای امنیت مرزهای جمهوری اسلامی ایران می‌شود. ایدئولوژی انقلاب اسلامی منافع ایران را در کیلومترها دورتر فراهم می‌کند. اگرچه حراست از مرزهای جغرافیایی نقشه هر کشور، امنیت را برای آن فراهم می‌سازد، انتقال کنشِ متقابلِ بین ایدئولوژی انقلاب اسلامی با دیگر ایدئولوژیها در خارج از حدود مرزهای سیاسی، امنیت مرزهای جمهوری اسلامی ایران را  به­دنبال خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Role of Shiite Geopolitics in the Quality of the Security of the Borders of the Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • mehdi khanjani 1
  • rahim sadeghi 2
1 --
2 chif
چکیده [English]

The success of Shiah Islam in playing the role of the ideology of the revolution in Iran has turned Shiism into the most important agent at the arena of Shiite geopolitics and the Islamic world. The authority of Iran in the region, the rise of the Shiite majority in Iraq, the growing popularity of Lebanon's Hezbollah among nations and the dominance of Shiites in some countries in the region, including Yemen, may no longer be ignored. The ideology of the Islamic Revolution of Iran has been able to find numerous followers in the world. The Islamic idealistic groups, under the authority of Shiism, have been able to make a close connection with Iran. This descriptive-analytical research is intended to answer the question of how Shia geopolitics play role in the quality of security of the borders of the Islamic Republic of Iran. The ideology of Islam provides security for Iran miles away from its borders. Although the security of the geographical boundaries on the geography of a country provides security for it, overgeneralizing the interaction between the ideology of the Islamic Revolution and other ideologies outside the political boundaries of the Islamic Republic of Iran will lead to security.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Shiah geopolitics
  • Islamic Revolution
  • global influence of the Islamic Revolution
امام خمینی(ره)، سید روح‌الله (1369). شئون و اختیارات ولایت فقیه. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
احمدی، سیدعباس (1397). تبیین مفهوم ژئوپلتیک شیعه. فصلنامه ژئوپلتیک. س 14. بهار.  ش 1: 81 ـ 58.
آیین انقلاب اسلامی (گزیده‌ای از اندیشه و آرای امام خمینی(ره)) (1373). تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
برزگر، ابراهیم (1382). نظریه پخش و بازتاب انقلاب اسلامی. پژوهش حقوق. بهار. ش 8: 34: 72 ـ 39.
حافظ‌نیا، محمدرضا؛ کاویانی‌فرد، مراد (1393). فلسفه جغرافیای سیاسی. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
حافظ‌نیا، محمدرضا؛ جان‌پرور، محسن (1392). مرزها و جهانی شدن. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
حافظ‌نیا، محمدرضا (2015). مصاحبه با فصلنامه جنگ فرانسه.
جهان ­بزرگی، احمد (1388). تحلیل گفتمانی نظریه انقلاب اسلامی. زمانه. ش 84 و 85: 15 ـ 4.
 
دهشیری، محمدرضا (1388). بازتاب مفهومی و نظری انقلاب اسلامی ایران در روابط بین‌الملل، علمی و فرهنگی.
شایگان، داریوش (1389). آمیزش افق‌ها، گزینش و تدوین منصور هاشمی. تهران: نشر فروزان.
شوتار، سوفی (1386). شناخت و درک مفاهیم جغرافیای سیاسی. ترجمه سیدحامد رضیئی. تهران: انتشارات سمت.
ضرغامی، بازین؛ شوشتری، سیدمحمدجواد؛ انصاری­زاده، سلمان (1393). ژئوپلیتیک شیعه یا هلال شیعه (مبانی، اهداف و رویکردها). فصلنامه تحقیقات جغرافیای انسانی فصلنامه. ج 46، ش 1: 214 ـ 197.
عظیمی‌دولت‌آبادی، امیر؛ سیف، زهره (1396). بررسی مقایسه‌ای جنبش حزب‌الله لبنان و انصارالله یمن. فصلنامه اندیشه سیاسی در اسلام. ش 11: 126 ـ 99.
فوزی، یحیی (1391). علل شکل‌گیری و ماهیت جنبش‌های سیاسی در خاورمیانه: بررسی موردی جنبش سیاسی در یمن. فصلنامه مطالعات جهان اسلام. س اول. ش 1: 34 ـ 17.      
فوزی، یحیی؛ هاشمی، سیدعباس (1394). جنبش‌های اسلام‌گرای معاصر: بررسی منطقه‌ای. تهران: پژوهشکده امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی.
قاسمی، بهزاد (1396). تأثیر انقلاب اسلامی برتحولات جغرافیای سیاسی محور مقاومت در مقابل غرب. بیداری اسلامی. دوره دوم،. س چهارم. ش 51: 176 ـ 143.
مسعودنیا، حسین؛ خانی، اعظم (1385). بیداری اسلامی در خاورمیانه و شمال آفریقا از دیدگاه رهبر معظم انقلاب (مدظله‌العالی) بیداری اسلامی و تحولات منطقه‌ای، تهران: دانشگاه امام صادق(ع).
ملک‌حسینی، محمدتقی؛ وطنی، علی؛ رضوی، محمد؛ آلوستانی، زینب (1394). سنجش میزان احساس امنیت اجتماعی در بین مرزنشینان استان گلستان و راه‌های ارتقای آن. فصلنامه پژوهش‌نامه مطالعات مرزی. س سوم. ش 1: 116 ـ 81.
موسوی، سیدمحمد؛ باقری‌فر، محسن (1394). نظریه سازه‌انگاری و بازتاب انقلاب اسلامی ایران بر جنبش انصارالله و انقلاب یمن. فصلنامه پژوهشهای انقلاب اسلامی. س چهارم.      ش 14: 229 ـ 207.
میراحمدی، منصور؛ احمدوند، ولی‌محمد (1394). هویت و مبانی فکری جنبش انصارالله در یمن. فصلنامه اندیشه سیاسی در اسلام. س اول. ش 3: 165 ـ 145.
مینایی، حسین؛ حاجیانی، ابرهیم؛ دهقانی پوده، حسین؛ جعفرزاده‌پور، فروزنده (1393). ارزیابی اثر فرایندهای مدیریت دانش در فعالیت‌های دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه راهبرد. س بیست­و­سوم. ش 70: 59 ـ 39.
شیعه نیوز.
همایش ژئوپلتیک شیعه. اخبار شیعیان. ش 84 و 85. آبان و آذرماه 1389.
البراهه، سامی (2011). الثوره التونسیه افشلت جمیع خطط الاستکبار العالمی.

ب) منابع خارجی و وبگاه‌ها

.Alhadeff, Iakovos (2016). The Geopolitics of the Civil War of Shia Islam, Russia: Smash words
Eagleton, T. (1991) Ideology: An Introduction. London And New York: Verso
Giddens, A. (2006) Sociology (5th). Cambridge:Polity.
Norton, Augustus Richard (2015). The Geopolitics of Shia and the Sunni-Shia Rift, in Regional Insecurity after the Arab Uprisings: Narratives of Security and Threat, Edited by Elizabeth Monier, UK: Springer