تحلیلی بر مطالعات حکومت‌داری از دیدگاه امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه) با بهره‌گیری از روش فراترکیب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: دانشیار گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

2 دانشیار گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

3 دانشجوی دکتری، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

الگوی حکومت‌داری موضوعی است که از ابتدای انقلاب، برای اندیشمندان و صاحب‌نظران علوم سیاسی و مدیریت دولتی مطرح بوده است. امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران و انقلاب اسلامی، نه‌تنها رهبر جامعه، بلکه تئوریسین انقلاب نیز بود و می‌باید نظر ایشان راجع به الگوی حکومت‌داری مشخص شود. با توجه به هدف پژوهش که مرور و تحلیلی بر پژوهش‌ها در حوزه حکومت‌داری مبتنی بر اندیشه امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه) است، راهبرد پژوهش فراترکیب است. در این پژوهش 97 پژوهش مشخص شد که از این تعداد، 67 مقاله و سند علمی برگزیده شد و مورد تحقیق و بررسی قرار گرفت. از این 67 مقاله، 28 پژوهش به عوامل حکومتداری و 39 تحقیق دیگر به مبانی و تشریح تک‌عامل پرداخته است. در این بین 14 عامل استخراج شد. این 14 عامل شامل قانون‌گرایی (الهی)، آزادی، ولایت فقیه به‌عنوان نقش محوری در حکومتداری، جمهوریت و مردم‌گرایی، تربیت و سعادت بشر به‌عنوان هدف اصلی حکومت‌داری، عدالت، استقلال، نظارت و پاسخگویی، رعایت مصلحت عمومی، خدمتگزاری، وحدت، امنیت و رفاه، عقلانیت و مبارزه با فساد است. ازسوی دیگر با بررسی پژوهش‌ها در ارتباط با اندیشه امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه) چهار رویکرد، شامل علوم سیاسی، حقوق اساسی، دینی و مدیریت دولتی مشاهده شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Analysis of Governance Studies from the Views of Imam Khomeini(RA) Using the Meta-Mixed Method

نویسندگان [English]

  • davood hoseinpour 1
  • vajhollah gorbanizadeh 2
  • behrooz rezaee manesh 2
  • -- -- 3
1 allame tabatabaee
2 allame tabatabaee
3
چکیده [English]

To have a special governance model has always been a serious subject of the scholars and experts of political science and public administration from the very beginning of the Islamic revolution. The founder of the Islamic Republic of Iran and the Islamic Revolution, Imam Khomeini, was not only the leader of community, but the theorist of the revolution as well; therefore, his views on governance model should be clarified. Due to the purpose of the research, which is a review and analysis of the researches in the field of governance based on the ideas of Imam Khomeini, the research follows a meta-mixed method. 97 researches were identified for this research, out of which 67 papers and scientific documents were selected to be analyzed. Of these 67 researches, 28 ones were devoted to the components of governance, and 39 researches related to the bases and description of single components. In the meantime, 14 factors were identified including (divine) legalism, freedom, Velayat Faqih, as playing essential roles in governance; republic system and popularism, training and human well-being, as the main goals of governance; justice, independence, supervision and accountability, public interest, service, unity, security and prosperity, rationality and fighting against corruption. On the other hand, reviewing Imam Khomeini's thought resulted in four approaches including political science, constitutional law, religion, and public administration.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Governance from Imam Khomeini's point of view
  • components of governance in Imam Khomeini's thought
  • republic system and people's votes in Imam Khomeini's governance

فهرست منابع:

الف) منابع فارسی

آذرطوس، سیده عالیه (1392)، غایت اصلی حکومت دینی از دیدگاه اسلام، معرفت، ش 184: 63 تا 80.
ابراهیمی‌زاده، نبی‌الله (1380)، دین در اندیشه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه) (2): نهاد حکومت در تفکر دینی امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، مربیان، ش 2، صص: 15 تا 27.
ابراهیم‌زاده آملی، نبی الله (1379)، منشأ مشروعیت حکومت در اندیشه سیاسی اسلام و امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، حکومت‌سالاری، ش 16، صص: 106 تا 124.
ابوطالبی، مهدی (1387)، اهداف و اصول حاکم بر حکومت اسلامی از دیدگاه حاج آقا نورالله اصفهانی و امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، معرفت، س 17، ش 124.
ارسطا، محمدجواد؛ شیخ‌الملوک، حسین (1395)، ادله عقلایی لزوم مشورت در حکومت اسلامی با رویکردی بر سیره امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، پژوهشنامه متین، ش 73، صص: 1 تا 14.
اسماعیلی، محمدمهدی؛ دشتکوهی، محسن (1400)، مبانی معرفتی جمهوریت در اندیشه سیاسی امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، سیاست، ش 57، صص: 1 تا 18.
اسم حسینی، غلامرضا (1399)، مبانی اخلاقی حقوق شهروندی در اندیشه سیاسی امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، ش 85، صص: 1015 تا 1030.
امیری، علینقی و عابدی جعفری، حسن (1392)، مدیریت اسلامی، رویکردها، تهران: سمت.
بالوی، مهدی؛ بیات، مهناز (1393)، اندیشه حکمرانی و مبنای مشروعیت سیاسی دولت از دیدگاه آیت‌الله العظمی امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، پژوهش‌های فقهی، دوره 10، ش 3.
باوند، نعمت‌الله (1380)، رابطه ماوراء الطبیعه با جامعه و حکومت در اندیشه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه): گفتمان فکری ـ سیاسی امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، اندیشه انقلاب اسلامی، پیش‌شماره، صص: 71 تا 86.
بوذری‌نژاد، یحیی؛ زرع‌پیما، شاهین؛ طاهری، حسین (1394)، بررسی تطبیقی ویژگی‌های حکومت اسلامی از دیدگاه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه) و سید قطب، نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان، س 5، ش 1.
پرواز، محسن؛ کرمی، مصطفی؛ حیدرپور، ماشاالله (1395)، کرامت انسانی و حق شهروندی در اندیشه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، سپهر سیاست، ش 8، صص: 7 تا 21.
پزشکی، محمد (1378)، شرایط حکومت دینی به قرائت امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، علوم سیاسی، ش 5، صص: 406 تا 441.
پورعزت، علی‌اصغر (1392)، مبانی مدیریت دولتی، تهران: انتشارات سمت.
پورفرد، مسعود (1384)، مردم‌سالاری دینی، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
سهرابی، بابک؛ اعظمی، امیر و یزدانی، حمیدرضا (1390)، آسیب‌شناسی پژوهش‌های انجام‌شده در زمینه مدیریت اسلامی با رویکرد فراترکیب، چشم‌انداز مدیریت دولتی، ش 6: 9 تا 24.
جاویدی، رقیه؛ بهروزی لک، غلام‌رضا (1395)، شاخص‌های نظام سیاسی مطلوب از دیدگاه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه) و آیت‌الله خامنه‌ای (مد‌ضلله‌العالی)، سیاست متعالیه، ش 1.
جعفرپیشه، مصطفی (1378)، امام خمینی و مبانی فکری حکومت اسلامی، حکومت اسلامی، ش 14، صص: 140 تا 170.
جلیل‌زاده، دارا؛ لعل علیزاده، محمد (1397)، الگوی مطلوب حکمرانی از دیدگاه امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه) و سید قطب؛ بررسی تفاوتها و شباهت‌ها، ش 12، صص: 9 تا 30.
جمشیدی، محمدحسین؛ صفری، مریم (1394)، رسالت و کارکرد اعتلابخشی حکومت از دیدگاه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، رهیافت انقلاب اسلامی، ش 32.
حجازی‌فر، سعید؛ رهنورد، فرج‌اله؛ لطیفی، میثم و طهرپور کلانتری، حبیب‌الله (1396)، بررسی مطالعات حاکمیت اسلامی در ایران با استفاده از روش فراترکیب، فصلنامه علمی ـ پژوهشی مدیریت سازمانهای دولتی، دوره 6، ش 1، صص: 82 ـ 63.
حقیقت، سیدصادق (1394)، نقش مصلحت در حکومت اسلامی از دیدگاه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، اندیشه سیاسی در اسلام، ش 6، صص: 89 تا 106.
حیدری، حمید (1386)، حکومت توسط قانون در اندیشه سیاسی امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، علوم سیاسی، ش 39 و 40، صص: 53 تا 74.
خالقیان، فضل‌الله (1379)، مبانی حکومت اسلامی در اندیشه امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، رشد آموزش قرآن و معارف اسلامی، ش 41، صص: 25 تا 29.
خانی، علی؛ علی‌احمدی، علیرضا؛ امینی، محمد تقی؛ زارع، ساسان (1399)، طراحی مدل فراتلفیق کنترل راهبردی با رویکرد سیستمی، سیاست‌های راهبردی و کلان، دوره 8، ش 3، صص: 397 تا 420.
خسروپناه، عبدالحسین (1377)، امام خمینی و چالش‌های نظری حکومت ولایی، مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، ش 6، صص: 9 تا 21.
دارا، جلیل؛ لعل علیزاده، محمد (1399)، نسبت عدالت و کارامدی نظام سیاسی در اندیشه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان، ش 19، صص: 273 تا 294.
درخشه، جلال (1380)، تبارشناسی نظریه حکومت در اندیشه امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، علوم سیاسی، ش 13، صص: 206 تا 225.
رحمانی، محمد (1397)، بررسی آرا و اندیشه‌های امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه) درباره حکومت اسلامی، نشریه مطالعات راهبردی علوم انسانی و اسلامی، ش 13، صص: 1 تا 16.
رضانژاد، عزالدین (1386)، پیامبر اعظم صل‌الله علیه و آله و تشکیل حکومت در دیدگاه امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، اندیشه تقریب، ش 1، صص: 123 تا 130.
رضوانی، محسن (1384)، کارآمدی حکومت اسلامی در اندیشه سیاسی امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، مطالعات انقلاب اسلامی، ش 1، صص: 183 تا 216.
رضوانی، محسن (1381)، کارآمدی دولت در اندیشه سیاسی امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، مجله علوم سیاسی، س 5، ش 19.
رکابیان، رشید؛ لکزایی، نجف (1395)، نظریه دولت مطلوب در اندیشه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، پژوهشنامه انقلاب اسلامی، س 6، ش 2، صص: 121 تا 142.
رمضانی پور، حسین؛ اسماعیلی، محسن (1399)، جایگاه حقوق شهروندی در سبک سیاسی امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه) و آیت‌الله خامنه‌ای با تمرکز بر سه مؤلفه حق آزادی عقیده و بیان، حق مشارکت در تعیین سرنوشت و حق تحزب و تشکل، جامعه‌شناسی سیاسی ایران، ش 12، صص: 1 تا 30.
رنجبرزاده، فرزانه؛ جوارشکیان، عباس (1393)، مقبولیت و مشروعیت رهبر حکومت اسلامی در اندیشه ملاصدرا و امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، مطالعات سیاسی، ش 24، صص: 13 تا 152.
رنجبریان، مهدی (1385)، اندیشه حکومت اسلامی، نقطه عطفی در نهضت امام خمینی (نگاهی تاریخی به کتاب حکومت اسلامی)، پانزده خرداد، ش 8، صص: 11 تا 45.
شادمانی، مهدیه (1395)، حقوق شهروندی از دیدگاه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، پژوهش‌نامه حقوق بشری، ش 5، صص: 9 تا 22.
شاکری زواردهی، روح‌الله؛ مختاری، زینب (1394)، تحلیل و بررسی نظریه وجوب تحصیل حکومت در دوران غیبت در اندیشه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، پژوهش‌های انقلاب اسلامی، س 4، ش 15.
شاهسوند بغدادی، پریچهره؛ عمومیی، حامد؛ حسین‌خانی، الهام (1396)، مقایسه اندیشه سیاسی شیخ فضل‌الله نوری و امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه) درباره حکومت در زمینه مبانی فقهی، حدود اختیارات، نقش روحانیت، مشروعیت، مصلحت و قانون‌گذاری، پژوهشنامه انقلاب اسلامی، س 7، ش 3، صص: 59 تا 80.
شکوری، ابوالفضل؛ صالحی، جواد (1382)، جایگاه گفتمان جمهوریت در اندیشه سیاسی امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه) و تأویل‌های مترتب بر آن، علوم انسانی دانشگاه الزهرا (سلام الله علیه)، ش 46 و 47.
شیخ‌الاسلامی، سیدمحسن (1378)، حکومت اسلامی و رهبری آن از نظر امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، حکومت اسلامی، ش 12، صص: 24 تا 44.
صدرا، علیرضا؛ کرم‌زادی، مسلم (1388)، بررسی کارآمدی حکومت از دیدگاه امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، حکومت اسلامی، ش 53.
طاهری عطار، غزاله؛ سعدآبادی، علی‌اصغر؛ پورعزت، علی اصغر (1392)، ملت‌سازی در اندیشه و اخلاق حکمرانی امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، مدیریت اسلامی، ش 5، صص: 193 تا 218.
عبدلی، خدابخش (1392)، رابطه آزادی و انتقاد سیاسی در حکومت اسلامی با تأکید بر اندیشه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه) و مقام معظم رهبری (مد‌ضلله‌العالی)، فرهنگ پژوهش، ش 1.
علوی مهر، حسین؛ علی یزدی، سید بهادر (1399)، مبانی حکومت در قرآن و سنت از دیدگاه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، قرآن و علم، س 14، ش 26، صص: 295 تا 316.
علیزاده، محمد حسن (1393)، بررسی نظریه ولایت فقیه و تئوری حکومت اسلامی امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه) در کتاب تحریرالوسیله، تاریخ پژوهی، ش 59، صص: 81 تا 93.
علیزاده، محمدحسین؛ خاتمی، مسعود (1394)، بررسی دیدگاه‌های امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه) در دو کتاب کشف‌اسرار و تحریرالوسیله با تکیه بر نظریه ولایت فقیه و تئوری حکومت اسلامی، رهیافت تاریخی، ش 11.
عوض، صالح؛ خسروشاهی، سیدهادی (1393)، طرح حکومت اسلامی در اندیشه امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه) و سید قطب؛ مصر و ایران، قطب و امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه) زمانه، ش 128 و 129، صص: 94 تا 97.
عیوضی، محمد رحیم؛ مرزبان، نازنین (1395)، بررسی مؤلفه‌های حکمرانی خوب از دیدگاه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، مطالعات سیاسی جهان اسلام، ش 1.
فیروزجایی، علی؛ ناطق نوری، حمید؛ نعیمی، فرحناز (1396)، تحلیل گفتمان دیدگاه‌های امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه) درباره حقوق متقابل حکومت و مردم، جستارهای سیاسی معاصر، س 8، ش 3، صص: 123 تا 144.
فراتی، عبدالوهاب (1378)، مفهوم حکومت اسلامی و جمهوری اسلامی از دیدگاه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، علوم سیاسی، ش 5، صص: 221 تا 243.
فرحزادی، امیر (1397)، حکومت سالاری بر مبنای ولایت فقیه استراتژی انقلابی امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، تاریخ نو، ش 24، صص: 126 تا 143.
فوزی، یحیی؛ بابایی، حسین (1391)، راهکارهای درونی و بیرونی نظارت در حکومت اسلامی با تأکید بر آرای امام خمینی (قدس‌سره)، پژوهش‌های انقلاب اسلامی، ش 2، صص: 63 تا 86.
فوزی، یحیی؛ کریمی بیرانوند، مسعود (1390)، نقش حکومت در تربیت؛ بررسی مقایسه‌ای دیدگاه افلاطون و امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، اسلام و پژوهش‌های تربیتی، ش 5، صص: 133 تا 162.
فلسفی، علی؛ معمارزاده طهرانی، غلامرضا؛ موسی‌خانی، محمد؛ الوانی، سید مهدی (1395)، ارائه الگوی کرامت انسانی کارکنان در اسلام، مدیریت اسلامی، س 24، ش 4، صص: 43 ـ 74.
قاضی‌زاده، کاظم (1377)، اندیشه‌های فقهی ـ سیاسی امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری.
کریمی، محسن (1377)، «سیاست و حکومت در نظریه سیاسی امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)»، مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، ش 6، صص: 35 تا 52.
کوشکی، محمدصادق (1378)، سیاست و مبانی حکومت مطلوب در وصیتنامه امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، مطلعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، ش 11، صص: 47 تا 63.
محفوظی، محمدصادق (1378)، حکومت در اندیشه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، کیهان فرهنگی، ش 1.
محمودی کیا، محمد (1398)، حکمرانی شایسته در اندیشه و عمل سیاسی امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، اندیشه سیاسی در اسلام، ش 19، صص: 57 تا 82.
موحدیان، میلاد؛ افتخاری، اصغر (1398)، عوامل مؤثر در مشروعیت حکومت ولایت‌فقیه از دیدگاه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، پژوهش‌های انقلاب اسلامی، ش 30، صص: 209 تا 234.
مرندی، الهه (1397)، نقش و جایگاه مردم در ساختار جامعه در اندیشه اجتماعی فقهای معاصر با تأکید بر آرای امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان، ش 15، صص: 185 تا 201.
مقیمی، غلام‌حسن (1380)، مقایسه اندیشه سیاسی امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه) و محقق نایینی در مورد نقش مردم، ش 6: 77 تا 96.
مقیمی، غلامحسین (1399)، ساختار حکومت اسلامی ـ ولایی و شبکه درونی آن با تأکید بر دیدگاه امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه) و امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی)، فقه و سیاست، ش 1: 62 تا 93.
موسوی، سید صدرالدین؛ درودی، مسعود (1388)، نظام سیاسی در دیدگاه امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه) و علامه نایینی (بررسی مقایسه‌ای مؤلفه‌های شکلی و محتوایی نظام سیاسی دوران غیبت)، پژوهشنامه متین، ش 44، صص: 125 تا 150.
موسوی، سید محمد (1394)، جایگاه مصلحت در حکومت اسلامی با تأکید بر اندیشه فقهی ـ سیاسی امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، حکومت اسلامی، ش 75، صص: 35 تا 66.
موسوی، سید صدرالدین؛ درودی، مسعود (1391)، نقش و جایگاه مردم در حکومت اسلامی در اندیشه سیاسی امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه) و شهید صدر (مقایسه مبانی نظری و مؤلفه‌های ذهنی و عینی مردم سالاری)، رهیافت انقلاب اسلامی، ش 20، صص: 21 ـ 38.
میدری، احمد (1383)، تغییر در سیاست‌های بانک جهانی و پیدایش نظریه حکمرانی خوب، فصلنامه مفید، ش 42.
نامدار، مظفر (1385)، امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، انقلاب اسلامی و شالوده‌شکنی سیطره گفتمان‌های رسمی در حوزه سیاست (7) / امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، فقیه شیعه و بازآفرینی زبان فکری جدید در سیاست، پانزده خرداد، ش 9: 76 تا 107.
نامدار، مظفر (1383)، امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، انقلاب اسلامی و شالوده‌شکنی سیطره گفتمان‌های رسمی در حوزه سیاست (1)، پانزده خرداد، ش 1، صص: 12 تا 26.
نامدار، مظفر (1385)، امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، انقلاب اسلامی و شالوده‌شکنی سیطره گفتمان‌های رسمی در حوزه سیاست (6) انقلاب اسلامی انقلاب معنویت، عقلانیت و عدالت، پانزده خرداد، ش 8: 86 تا 113.
نامدار، مظفر (1385)، امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، انقلاب اسلامی و شالوده‌شکنی سیطره گفتمان‌های رسمی در حوزه سیاست (8)، انقلاب اسلامی، انقلاب بازاندیشی خردورزانه، پانزده خرداد، ش 10: 66 تا 93.
نصرت‌پناه، محمدصادق؛ بخشی، مسعود (1397)، الگوی جهانشمول حکمرانی اسلامی در اندیشه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه) با تکیه بر نظریه اعتباریات، تهران: دانشگاه امام صادق (علیه السلام)، چ اول.
نیکنام، خسرو؛ ملائکه، سید حسن (1397)، حکومت از دیدگاه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه) و آیت‌الله بروجردی (ره)، مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه، دوره چهارم، ش 1، صص: 115 تا 133.
ویژه، محمدرضا (1395)، کلیات حقوق اساسی، تهران: سمت.
یزدانی مقدم، احمد رضا (1387)، بررسی مقایسه‌ای حکومت و مصلحت در اندیشه امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه) و علامه طباطبایی، مطالعات انقلاب اسلامی، ش 1.
یعقوبی، نور محمد (1389)، مدیریت دولتی (سیر اندیشه های نوین)، تهران: انتشارات سمت.

ب) منابع خارجی و وبگاه‌ها

Craggs, Holly & Catherine Kelly (2018), Adolescents’ experiences of school belonging: a qualitative meta-synthesis, Journal of Youth Studies, pp 1-15
Levitt, Heidi M. & Michael Bamberg & John W. Creswell & David M. Frost & Ruthellen Josselson & Carola Suárez-Orozco (2018), Journal Article Reporting Standards for Qualitative Primary, Qualitativ Meta-Analytic, and Mixed Methods Research in Psychology: The APA Publications and Communications Board Task Force Report, American Psychological Association 2018, Vol. 73, No. 1, pp 26–46
Naseri, Zahra & Alireza Noruzi (2018), Content Marketing Process Model: A Meta-Synthesis of the Literature, Webology, Volume 15, Number 1, June, 2018, pp 8-18
Ruhanen, LisaScott, NoelRitchie, BrentTkaczynski, Aaron (2010), Governance: a review and synthesis of the literature, Volume 65, Number 4, 2010, pp. 4-16(13)
Sandelowski, Margarete. & Barroso, Julie. (2007). Handbook for Synthesizing Qualitative Research. New York: Springer.

فهرست منابع:

الف) منابع فارسی

آذرطوس، سیده عالیه (1392)، غایت اصلی حکومت دینی از دیدگاه اسلام، معرفت، ش 184: 63 تا 80.
ابراهیمی‌زاده، نبی‌الله (1380)، دین در اندیشه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه) (2): نهاد حکومت در تفکر دینی امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، مربیان، ش 2، صص: 15 تا 27.
ابراهیم‌زاده آملی، نبی الله (1379)، منشأ مشروعیت حکومت در اندیشه سیاسی اسلام و امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، حکومت‌سالاری، ش 16، صص: 106 تا 124.
ابوطالبی، مهدی (1387)، اهداف و اصول حاکم بر حکومت اسلامی از دیدگاه حاج آقا نورالله اصفهانی و امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، معرفت، س 17، ش 124.
ارسطا، محمدجواد؛ شیخ‌الملوک، حسین (1395)، ادله عقلایی لزوم مشورت در حکومت اسلامی با رویکردی بر سیره امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، پژوهشنامه متین، ش 73، صص: 1 تا 14.
اسماعیلی، محمدمهدی؛ دشتکوهی، محسن (1400)، مبانی معرفتی جمهوریت در اندیشه سیاسی امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، سیاست، ش 57، صص: 1 تا 18.
اسم حسینی، غلامرضا (1399)، مبانی اخلاقی حقوق شهروندی در اندیشه سیاسی امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، ش 85، صص: 1015 تا 1030.
امیری، علینقی و عابدی جعفری، حسن (1392)، مدیریت اسلامی، رویکردها، تهران: سمت.
بالوی، مهدی؛ بیات، مهناز (1393)، اندیشه حکمرانی و مبنای مشروعیت سیاسی دولت از دیدگاه آیت‌الله العظمی امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، پژوهش‌های فقهی، دوره 10، ش 3.
باوند، نعمت‌الله (1380)، رابطه ماوراء الطبیعه با جامعه و حکومت در اندیشه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه): گفتمان فکری ـ سیاسی امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، اندیشه انقلاب اسلامی، پیش‌شماره، صص: 71 تا 86.
بوذری‌نژاد، یحیی؛ زرع‌پیما، شاهین؛ طاهری، حسین (1394)، بررسی تطبیقی ویژگی‌های حکومت اسلامی از دیدگاه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه) و سید قطب، نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان، س 5، ش 1.
پرواز، محسن؛ کرمی، مصطفی؛ حیدرپور، ماشاالله (1395)، کرامت انسانی و حق شهروندی در اندیشه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، سپهر سیاست، ش 8، صص: 7 تا 21.
پزشکی، محمد (1378)، شرایط حکومت دینی به قرائت امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، علوم سیاسی، ش 5، صص: 406 تا 441.
پورعزت، علی‌اصغر (1392)، مبانی مدیریت دولتی، تهران: انتشارات سمت.
پورفرد، مسعود (1384)، مردم‌سالاری دینی، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
سهرابی، بابک؛ اعظمی، امیر و یزدانی، حمیدرضا (1390)، آسیب‌شناسی پژوهش‌های انجام‌شده در زمینه مدیریت اسلامی با رویکرد فراترکیب، چشم‌انداز مدیریت دولتی، ش 6: 9 تا 24.
جاویدی، رقیه؛ بهروزی لک، غلام‌رضا (1395)، شاخص‌های نظام سیاسی مطلوب از دیدگاه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه) و آیت‌الله خامنه‌ای (مد‌ضلله‌العالی)، سیاست متعالیه، ش 1.
جعفرپیشه، مصطفی (1378)، امام خمینی و مبانی فکری حکومت اسلامی، حکومت اسلامی، ش 14، صص: 140 تا 170.
جلیل‌زاده، دارا؛ لعل علیزاده، محمد (1397)، الگوی مطلوب حکمرانی از دیدگاه امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه) و سید قطب؛ بررسی تفاوتها و شباهت‌ها، ش 12، صص: 9 تا 30.
جمشیدی، محمدحسین؛ صفری، مریم (1394)، رسالت و کارکرد اعتلابخشی حکومت از دیدگاه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، رهیافت انقلاب اسلامی، ش 32.
حجازی‌فر، سعید؛ رهنورد، فرج‌اله؛ لطیفی، میثم و طهرپور کلانتری، حبیب‌الله (1396)، بررسی مطالعات حاکمیت اسلامی در ایران با استفاده از روش فراترکیب، فصلنامه علمی ـ پژوهشی مدیریت سازمانهای دولتی، دوره 6، ش 1، صص: 82 ـ 63.
حقیقت، سیدصادق (1394)، نقش مصلحت در حکومت اسلامی از دیدگاه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، اندیشه سیاسی در اسلام، ش 6، صص: 89 تا 106.
حیدری، حمید (1386)، حکومت توسط قانون در اندیشه سیاسی امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، علوم سیاسی، ش 39 و 40، صص: 53 تا 74.
خالقیان، فضل‌الله (1379)، مبانی حکومت اسلامی در اندیشه امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، رشد آموزش قرآن و معارف اسلامی، ش 41، صص: 25 تا 29.
خانی، علی؛ علی‌احمدی، علیرضا؛ امینی، محمد تقی؛ زارع، ساسان (1399)، طراحی مدل فراتلفیق کنترل راهبردی با رویکرد سیستمی، سیاست‌های راهبردی و کلان، دوره 8، ش 3، صص: 397 تا 420.
خسروپناه، عبدالحسین (1377)، امام خمینی و چالش‌های نظری حکومت ولایی، مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، ش 6، صص: 9 تا 21.
دارا، جلیل؛ لعل علیزاده، محمد (1399)، نسبت عدالت و کارامدی نظام سیاسی در اندیشه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان، ش 19، صص: 273 تا 294.
درخشه، جلال (1380)، تبارشناسی نظریه حکومت در اندیشه امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، علوم سیاسی، ش 13، صص: 206 تا 225.
رحمانی، محمد (1397)، بررسی آرا و اندیشه‌های امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه) درباره حکومت اسلامی، نشریه مطالعات راهبردی علوم انسانی و اسلامی، ش 13، صص: 1 تا 16.
رضانژاد، عزالدین (1386)، پیامبر اعظم صل‌الله علیه و آله و تشکیل حکومت در دیدگاه امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، اندیشه تقریب، ش 1، صص: 123 تا 130.
رضوانی، محسن (1384)، کارآمدی حکومت اسلامی در اندیشه سیاسی امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، مطالعات انقلاب اسلامی، ش 1، صص: 183 تا 216.
رضوانی، محسن (1381)، کارآمدی دولت در اندیشه سیاسی امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، مجله علوم سیاسی، س 5، ش 19.
رکابیان، رشید؛ لکزایی، نجف (1395)، نظریه دولت مطلوب در اندیشه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، پژوهشنامه انقلاب اسلامی، س 6، ش 2، صص: 121 تا 142.
رمضانی پور، حسین؛ اسماعیلی، محسن (1399)، جایگاه حقوق شهروندی در سبک سیاسی امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه) و آیت‌الله خامنه‌ای با تمرکز بر سه مؤلفه حق آزادی عقیده و بیان، حق مشارکت در تعیین سرنوشت و حق تحزب و تشکل، جامعه‌شناسی سیاسی ایران، ش 12، صص: 1 تا 30.
رنجبرزاده، فرزانه؛ جوارشکیان، عباس (1393)، مقبولیت و مشروعیت رهبر حکومت اسلامی در اندیشه ملاصدرا و امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، مطالعات سیاسی، ش 24، صص: 13 تا 152.
رنجبریان، مهدی (1385)، اندیشه حکومت اسلامی، نقطه عطفی در نهضت امام خمینی (نگاهی تاریخی به کتاب حکومت اسلامی)، پانزده خرداد، ش 8، صص: 11 تا 45.
شادمانی، مهدیه (1395)، حقوق شهروندی از دیدگاه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، پژوهش‌نامه حقوق بشری، ش 5، صص: 9 تا 22.
شاکری زواردهی، روح‌الله؛ مختاری، زینب (1394)، تحلیل و بررسی نظریه وجوب تحصیل حکومت در دوران غیبت در اندیشه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، پژوهش‌های انقلاب اسلامی، س 4، ش 15.
شاهسوند بغدادی، پریچهره؛ عمومیی، حامد؛ حسین‌خانی، الهام (1396)، مقایسه اندیشه سیاسی شیخ فضل‌الله نوری و امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه) درباره حکومت در زمینه مبانی فقهی، حدود اختیارات، نقش روحانیت، مشروعیت، مصلحت و قانون‌گذاری، پژوهشنامه انقلاب اسلامی، س 7، ش 3، صص: 59 تا 80.
شکوری، ابوالفضل؛ صالحی، جواد (1382)، جایگاه گفتمان جمهوریت در اندیشه سیاسی امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه) و تأویل‌های مترتب بر آن، علوم انسانی دانشگاه الزهرا (سلام الله علیه)، ش 46 و 47.
شیخ‌الاسلامی، سیدمحسن (1378)، حکومت اسلامی و رهبری آن از نظر امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، حکومت اسلامی، ش 12، صص: 24 تا 44.
صدرا، علیرضا؛ کرم‌زادی، مسلم (1388)، بررسی کارآمدی حکومت از دیدگاه امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، حکومت اسلامی، ش 53.
طاهری عطار، غزاله؛ سعدآبادی، علی‌اصغر؛ پورعزت، علی اصغر (1392)، ملت‌سازی در اندیشه و اخلاق حکمرانی امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، مدیریت اسلامی، ش 5، صص: 193 تا 218.
عبدلی، خدابخش (1392)، رابطه آزادی و انتقاد سیاسی در حکومت اسلامی با تأکید بر اندیشه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه) و مقام معظم رهبری (مد‌ضلله‌العالی)، فرهنگ پژوهش، ش 1.
علوی مهر، حسین؛ علی یزدی، سید بهادر (1399)، مبانی حکومت در قرآن و سنت از دیدگاه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، قرآن و علم، س 14، ش 26، صص: 295 تا 316.
علیزاده، محمد حسن (1393)، بررسی نظریه ولایت فقیه و تئوری حکومت اسلامی امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه) در کتاب تحریرالوسیله، تاریخ پژوهی، ش 59، صص: 81 تا 93.
علیزاده، محمدحسین؛ خاتمی، مسعود (1394)، بررسی دیدگاه‌های امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه) در دو کتاب کشف‌اسرار و تحریرالوسیله با تکیه بر نظریه ولایت فقیه و تئوری حکومت اسلامی، رهیافت تاریخی، ش 11.
عوض، صالح؛ خسروشاهی، سیدهادی (1393)، طرح حکومت اسلامی در اندیشه امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه) و سید قطب؛ مصر و ایران، قطب و امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه) زمانه، ش 128 و 129، صص: 94 تا 97.
عیوضی، محمد رحیم؛ مرزبان، نازنین (1395)، بررسی مؤلفه‌های حکمرانی خوب از دیدگاه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، مطالعات سیاسی جهان اسلام، ش 1.
فیروزجایی، علی؛ ناطق نوری، حمید؛ نعیمی، فرحناز (1396)، تحلیل گفتمان دیدگاه‌های امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه) درباره حقوق متقابل حکومت و مردم، جستارهای سیاسی معاصر، س 8، ش 3، صص: 123 تا 144.
فراتی، عبدالوهاب (1378)، مفهوم حکومت اسلامی و جمهوری اسلامی از دیدگاه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، علوم سیاسی، ش 5، صص: 221 تا 243.
فرحزادی، امیر (1397)، حکومت سالاری بر مبنای ولایت فقیه استراتژی انقلابی امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، تاریخ نو، ش 24، صص: 126 تا 143.
فوزی، یحیی؛ بابایی، حسین (1391)، راهکارهای درونی و بیرونی نظارت در حکومت اسلامی با تأکید بر آرای امام خمینی (قدس‌سره)، پژوهش‌های انقلاب اسلامی، ش 2، صص: 63 تا 86.
فوزی، یحیی؛ کریمی بیرانوند، مسعود (1390)، نقش حکومت در تربیت؛ بررسی مقایسه‌ای دیدگاه افلاطون و امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، اسلام و پژوهش‌های تربیتی، ش 5، صص: 133 تا 162.
فلسفی، علی؛ معمارزاده طهرانی، غلامرضا؛ موسی‌خانی، محمد؛ الوانی، سید مهدی (1395)، ارائه الگوی کرامت انسانی کارکنان در اسلام، مدیریت اسلامی، س 24، ش 4، صص: 43 ـ 74.
قاضی‌زاده، کاظم (1377)، اندیشه‌های فقهی ـ سیاسی امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری.
کریمی، محسن (1377)، «سیاست و حکومت در نظریه سیاسی امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)»، مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، ش 6، صص: 35 تا 52.
کوشکی، محمدصادق (1378)، سیاست و مبانی حکومت مطلوب در وصیتنامه امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، مطلعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، ش 11، صص: 47 تا 63.
محفوظی، محمدصادق (1378)، حکومت در اندیشه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، کیهان فرهنگی، ش 1.
محمودی کیا، محمد (1398)، حکمرانی شایسته در اندیشه و عمل سیاسی امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، اندیشه سیاسی در اسلام، ش 19، صص: 57 تا 82.
موحدیان، میلاد؛ افتخاری، اصغر (1398)، عوامل مؤثر در مشروعیت حکومت ولایت‌فقیه از دیدگاه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، پژوهش‌های انقلاب اسلامی، ش 30، صص: 209 تا 234.
مرندی، الهه (1397)، نقش و جایگاه مردم در ساختار جامعه در اندیشه اجتماعی فقهای معاصر با تأکید بر آرای امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان، ش 15، صص: 185 تا 201.
مقیمی، غلام‌حسن (1380)، مقایسه اندیشه سیاسی امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه) و محقق نایینی در مورد نقش مردم، ش 6: 77 تا 96.
مقیمی، غلامحسین (1399)، ساختار حکومت اسلامی ـ ولایی و شبکه درونی آن با تأکید بر دیدگاه امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه) و امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی)، فقه و سیاست، ش 1: 62 تا 93.
موسوی، سید صدرالدین؛ درودی، مسعود (1388)، نظام سیاسی در دیدگاه امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه) و علامه نایینی (بررسی مقایسه‌ای مؤلفه‌های شکلی و محتوایی نظام سیاسی دوران غیبت)، پژوهشنامه متین، ش 44، صص: 125 تا 150.
موسوی، سید محمد (1394)، جایگاه مصلحت در حکومت اسلامی با تأکید بر اندیشه فقهی ـ سیاسی امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، حکومت اسلامی، ش 75، صص: 35 تا 66.
موسوی، سید صدرالدین؛ درودی، مسعود (1391)، نقش و جایگاه مردم در حکومت اسلامی در اندیشه سیاسی امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه) و شهید صدر (مقایسه مبانی نظری و مؤلفه‌های ذهنی و عینی مردم سالاری)، رهیافت انقلاب اسلامی، ش 20، صص: 21 ـ 38.
میدری، احمد (1383)، تغییر در سیاست‌های بانک جهانی و پیدایش نظریه حکمرانی خوب، فصلنامه مفید، ش 42.
نامدار، مظفر (1385)، امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، انقلاب اسلامی و شالوده‌شکنی سیطره گفتمان‌های رسمی در حوزه سیاست (7) / امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، فقیه شیعه و بازآفرینی زبان فکری جدید در سیاست، پانزده خرداد، ش 9: 76 تا 107.
نامدار، مظفر (1383)، امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، انقلاب اسلامی و شالوده‌شکنی سیطره گفتمان‌های رسمی در حوزه سیاست (1)، پانزده خرداد، ش 1، صص: 12 تا 26.
نامدار، مظفر (1385)، امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، انقلاب اسلامی و شالوده‌شکنی سیطره گفتمان‌های رسمی در حوزه سیاست (6) انقلاب اسلامی انقلاب معنویت، عقلانیت و عدالت، پانزده خرداد، ش 8: 86 تا 113.
نامدار، مظفر (1385)، امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه)، انقلاب اسلامی و شالوده‌شکنی سیطره گفتمان‌های رسمی در حوزه سیاست (8)، انقلاب اسلامی، انقلاب بازاندیشی خردورزانه، پانزده خرداد، ش 10: 66 تا 93.
نصرت‌پناه، محمدصادق؛ بخشی، مسعود (1397)، الگوی جهانشمول حکمرانی اسلامی در اندیشه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه) با تکیه بر نظریه اعتباریات، تهران: دانشگاه امام صادق (علیه السلام)، چ اول.
نیکنام، خسرو؛ ملائکه، سید حسن (1397)، حکومت از دیدگاه امام‌خمینی (رحمته‌الله‌علیه) و آیت‌الله بروجردی (ره)، مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه، دوره چهارم، ش 1، صص: 115 تا 133.
ویژه، محمدرضا (1395)، کلیات حقوق اساسی، تهران: سمت.
یزدانی مقدم، احمد رضا (1387)، بررسی مقایسه‌ای حکومت و مصلحت در اندیشه امام خمینی (رحمته‌الله‌علیه) و علامه طباطبایی، مطالعات انقلاب اسلامی، ش 1.
یعقوبی، نور محمد (1389)، مدیریت دولتی (سیر اندیشه های نوین)، تهران: انتشارات سمت.

ب) منابع خارجی و وبگاه‌ها

Craggs, Holly & Catherine Kelly (2018), Adolescents’ experiences of school belonging: a qualitative meta-synthesis, Journal of Youth Studies, pp 1-15
Levitt, Heidi M. & Michael Bamberg & John W. Creswell & David M. Frost & Ruthellen Josselson & Carola Suárez-Orozco (2018), Journal Article Reporting Standards for Qualitative Primary, Qualitativ Meta-Analytic, and Mixed Methods Research in Psychology: The APA Publications and Communications Board Task Force Report, American Psychological Association 2018, Vol. 73, No. 1, pp 26–46
Naseri, Zahra & Alireza Noruzi (2018), Content Marketing Process Model: A Meta-Synthesis of the Literature, Webology, Volume 15, Number 1, June, 2018, pp 8-18
Ruhanen, LisaScott, NoelRitchie, BrentTkaczynski, Aaron (2010), Governance: a review and synthesis of the literature, Volume 65, Number 4, 2010, pp. 4-16(13)
Sandelowski, Margarete. & Barroso, Julie. (2007). Handbook for Synthesizing Qualitative Research. New York: Springer.