پیشگیری از وقوع بحران‌های مرزی و جنگ مبتنی بر رویکرد مدیریتی مقام معظم رهبری (بازه زمانی ۱۴۰۱-۱۳۶۸)

ملیجی, علی اصغر; بخشایش اردستانی, احمد; اشرفی, اکبر; توحیدفام, محمد

پیشگیری از وقوع بحران‌های مرزی و جنگ مبتنی بر رویکرد مدیریتی مقام معظم رهبری (بازه زمانی ۱۴۰۱-۱۳۶۸)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری، مسائل ایران، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

² استاد، گروه اندیشهی سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول)

³ دانشیار، گروه مسائل ایران، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

⁴ دانشیار گروه مسائل ایران، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

بحران‌های مرزی و جنگ همچون: بحران خطرآغاز مجدد جنگ در پی ارتحال امام (ره) و امیدواری دشمنان به پایان کار انقلاب، جنگ اول و دوم خلیج فارس، خروج آمریکا از افغانستان و حاکمیت طالبان براین کشور و تحرکات و درگیری نظامی آذربایجان با ارمنستان در نوار مرزی ایران، چنانچه با تدبیر به هنگام رهبری و فرمانده کل قوا مبنی بر تقویت آمادگی‌های دفاعی و در مواردی اعلام بی طرفی و عدم دخالت نظامی، پیشگیری نمی‌شد، ممکن بود صدمات جبران ناپذیری از سوی استکبار بر کشور وارد گردد. این مقاله به دنبال پاسخ به آن است که: رهبری نظام، چگونه از بروز بحران‌‌های مرزی و جنگ در دوره زعامت خود (1401-1368) پیش‌گیری کرده‌اند؟ روش انجام تحقیق به صورت توصیفی و تحلیل مضمون و به شیوه‌ی کیفی می‌باشد. در فرایند مقاله، پس از بررسی مفاهیم و ویژگی‌های بحران و مدیریت بحران، بحران‌های مورد مطالعه بازخوانی، سپس به تحلیل مضمون تعداد نه سخنرانی، مواضع، و بیانات مقام معظم رهبری و فرمانده کل قوا در مقطع بحران ها پرداخته شد. یافته‌ها بیانگر آن است که، از میان تعداد 78 مفاهیم و مضامین استخراج شده، تعداد 38 مضمون پایه‌ای، 34 مضمون سازمان‌دهنده و 6 مضمون فراگیر شناسایی شد و برمبنای تفسیر داده‌ها می‌توان گفت فرمانده کل قوا با تکیه بر برخی مولفه‌های مدیریتی خود همچون: دشمن‌شناسی، بصیرت‌ و آگاهی‌بخشی، مردم‌گرایی، استکبارستیزی، معنویت گرایی و ارکان اجرایی و نظامی، توانستند از وقوع بحران‌های مرزی و جنگ در دوره‌ی زعامت خود پیشگیری نمایند و کشور و مردم را از آسیب‌های احتمالی دور نمایند.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.20086121.1402.22.101.2.6

موضوعات

فصلنامه مدیریت و پژوهش های دفاعی

عنوان مقاله [English]

Preventing Border Crises and Wars Based on a Leadership Management Approach (Timeframe: 1401-1368).

نویسندگان [English]

Ali Asghar Maliji ¹
Ahmad Bakhshayesh Ardestani ²
Akbar Ashrafi ³
Mohammad Tohidfam ⁴

¹ PhD student, Iranian issues, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

² Professor, Department of Political Thought, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

³ Associate Professor, Department of Iranian Issues, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

⁴ Associate Professor, Department of Iranian Issues, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Border crises and wars, such as the crisis of the potential resumption of war following the passing away of Imam Khomeini and the enemies' hope for the end of the Iranian Revolution, the First and Second Gulf Wars, the U.S. withdrawal from Afghanistan and the Taliban's control over the country, and the military movements and conflicts between Azerbaijan and Armenia along the Iranian border, could have caused irreparable damage to the country if it were not for Commander-in-Chief's prudent leadership and his emphasis on strengthening defense preparedness. In some instances, declaring neutrality and refraining from military intervention prevented possible harm from external powers. This article seeks to answer the question: How has the Supreme Leader successfully managed the prevention of the occurrence of border crises and wars during his tenure (1401-1368)? The research method is descriptive and content analysis conducted in a qualitative manner. In the course of the article, after reviewing the concepts and characteristics of crises and crisis management, the studied crises were revisited. Subsequently, content analysis was performed on nine speeches, positions, and statements made by the Supreme Leader as the Commander-in-Chief during the crisis period. The findings indicate that among the 78 extracted concepts and themes, 38 fundamental themes, 34 organizing themes, and 6 comprehensive themes were identified. Based on data interpretation, it can be stated that the Commander-in-Chief, relying on some managerial components of hos own such as Enemyology (understanding of the strategies to deal successfully with the enemy), vigilance and awareness, anti-arrogance stance, spirituality, and executive and military structures, was able to prevent border crises and wars during their leadership period. This preventive approach aimed to protect the country and its people from potential harm.

کلیدواژه‌ها [English]

Leadership
Crisis
Crisis Management
Border Crisis
War

مراجع

آقابخشی، علی و افشاری راد، مینو، (1379)، فرهنگ علوم سیاسی، تهران، نشر چاپار

اخترشهر، علی،(1387)، دشمن شناسی ازمنظرمقام معظم رهبری، مجله معارف، شماره64

اسپریگنز، توماس، (1370) فهم نظریه‌‌های سیاسی، ترجمه فرهنگ رجایی، تهران، انتشارات آگاه،

افتخاری، علی اصغر،(1382) وفاق ملی، ، تهران، سازمان عقیدتی سیاسی نیروی انتظامی

برچر، مایکل و ویلکنفلد، جاناتان، (1382) بحران، تعارض و بی ثبانی، ، ترجمه علی صبحدل، پژوهشکده مطالعات راهبردی

بیگدلی، علی، تاریخ سیاسی و اقتصادی عراق، تهران، میراث ملل

پورفاضلی، سیدامیر، ( ۱۳۹۴ )دشمن‌شناسی؛ دشمن‌شناسی و روش‌های مقابله با آن از منظر حضرت آیت اله خامنه‌ای (مد ظله العالی)

پی مک کارتی، شاون، (1381) نقش اطلاعات در مدیریت بحران، ، ترجمه محمدرضا تاجیک، تهران، انتشارات فرهنگ گفتمان

تاجیک، محمدرضا،(1379) مدیریت بحران، نقدی بر شیوه‌‌های تحلیل تدبیر بحران در ایران، ، تهران، فرهنگ گفتمان

سیف زاده، حسین، (1373) نظریه‌‌های مختلف درباره راه‌‌های گوناگون نوسازی و دگرگونی سیاسی، ، تهران، نشر قومس

شعبانی ساروئی، (1389) رمضان،نظام جمهوری اسلامی و کارآمدی آن در اندیشه شهید مطهری، ، تهران، ستاد بزرگ داشت شهید مطهری

عابدی جعفری، حسن وهمکاران،(1390)، تحلیل مضمون وشبکه مضامین:، فصلنامه اندیشه مدیریت راهبردی، سال پنجم، شماره دوم

غفوری، علی،(1392) صد جنگ بزرگ تاریخ، ، تهران، هیرمند

کاظمی، علی اصغر، زنجیره (1370) تنازع و رفتار سیاسی در سیاست و روابط بین‌المللی، تهران، نشر قومس

کاظمی، علی اصغر،(1366) مدیریت بحران‌های بین‌المللی، تهران، ، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی

کرامتی، محمدتقی، (1390) نقش رهبری در مدیریت بحران‌ها، ، جلد سی و هشتم، انتشارات کیهان، تهران

گل محمدی، حمیدرضا، (1399) بررسی نقش امام خامنه‌ای در مهار بحران‌های سیاسی و اجتماعی ایران (1368-1388)، ، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی

کوثر ولایت،(۱۳۷۹) اداره سیاسی حوزه نمایندگی ولی فقیه در سپاه

قائدی، محمد رضا، (1382) مؤلفه‌‌های نظری بحران، فصلنامه راهبردی، ، شماره 29، ص 317

کریم‌پور، فاطمه، (1386) وحدت ملی در اندیشه رهبری، ، پرتال جامع علوم انسانی، شکاره ۶۳

یوسفی رامندی، رسول، (1398) طراحی الگوی راهبردی مدیریت بحران امنیتی مبتی بر منظومه فکری مقام معظم رهبری، ، فصلنامه مدیریت بحران، سال دوازدهم، شماره 1،

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری، بیانات رهبری در دیدار با مردم آذربایجان شرقی، 28/11/1381

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری، بیانات رهبری در دیدار جمعی از فرماندهان نیروی زمینی سپاه، 21/2/1370

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری، بیانات رهبری در مراسم فارغ التحصیلی و اخذ سردوشی در دانشگاه هوایی، 28/8/1369

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری، پیام رهبری به ملت در تجلیل از امام امت، 18/3/1368

پایگاه اطلاع رسانی دفترمقام معظم رهبری، بیانات رهبر انقلاب،4/8/89

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری،13/8/1399

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری،6/6/1400

روزنامه جمهوری اسلامی، 30/10/1369

روزنامه رسالت، 13/3/1368

روزنامه سلام، 9/12/1369

روزنامه کیهان، 16/1/1382

روزنامه کیهان، 9/12/1369

روزنامه کیهان، 19/1/1369

Attride-Stirling, J. (2001), “The matic networks: An analytic Tool For Qualitative Research”, Qualitative Research, Vol. 1, No. 3, pp 3855-405.

Auer, C. (2016). "Conceptualizing Political crisis and the Role of Public Diplomacy in Crisis Communication Research", the Handbook of International crisis Communication Research, 119-132.

Bayat, H.R., Ahmadi, A., Yashar, Z, Etaat. (2020). Explaining the Pattern of Relationships of Regional Powers in the syrian Geo Political Crisis, Geo Politics quarly, 16(1), 37-74.

Boyatzis, Richard E. (1998), Transforming Qualitative Information: The Matic Analysis and Code Development, usa: case western reserve university.

Braun, V. & Clarke, V. (2006), “Using the Matic Analysis in Psychology”, Qualitative Research in Psychology , Vol. 3, No. 2, pp 77-101.

Brecher, Michael. (2017). A Century of Crisis and Conflict in the International System, McGill University Montreal, Canada: Library of Congress Control Number: 2017939553.

Coombs, w., Timothy & Laufer, D. (2018). Global crisis Management-Current Research and Future Directions, Journal of International Management, Vol 24, Issue 3, PP 199-203

Hetu, S., Gupta, s., Tan, G., Vu, A., (2018). A Simulation Framework Crisis Management: Design And Ues, Journalof Simulation Modelling Practiceand Theory, Vol 85, pp 15-35.

Holloway, I. & Todres, L. (2003) “The Status of Method: Flexibility, Consistency and Coherence”, Qualitative Research, Vol. 3, No. 3, pp. 345-357.

Hynes, P. Prasad, Patterns of Mock Bureaucracy in Mining disasters: An Analysis of the Westray Coal Mining Explosion, J. Manay Stud. 34(34) (1997) 601-623.

King. N., & Horrocks, C. (2010), Interviews Inqualitative Research, London: Sage.

Meis, M. (2017), When is a Conflict a Crisist?, on the Aesthetics of the Syrian Civil War in a Social Media Context. Media, ware & coflict. 10 (1), 69-86.

Ryan, G. W. & Bernard, H. R. (2000), “Data Management and Analysis Methods”

Rosenthal, Uriel. & Charles, Michael T. & Hart, Paul 't. (1989). Coping with crises : the management of disasters, riots, and terrorism. Springfield, Ill., U.S.A : C.C. Thomas

Tokakis, V., Polychroniou, P., Boustras, D (2019). Crisis Management in PublicAdministration: the Three Phases Model For SafetyIncidents, Safety Science, Vol 113, pp37-43.